Vegan İşaretler Nasıl Okunur?

Vegan olma kararıyla birlikte hayatınıza birçok yeni ürün girer. Kendinizi ağzınıza attığınız her ürünü hatta her ürünün içindeki her malzemeyi sorgularken bulursunuz. Ekmeğin, makarnanın ya da en sevdiğiniz abur-cuburun içinde hayvansal ürün olup olmadığını daha önce hiç düşünmemişsinizdir. Vegan ürünlerin içerik ve üretim standartlarını inceleyen oluşumların farklı sertifikaları var tabii. İşte, bu alışma sürecinde size yol gösterebilmek adına, yaygın işaretleri veganlık penceresinden okuma rehberi!

Ah, o endişe dolu bakış… Paketi eline alırken hayal kırıklığına uğramaya hazırsınızdır. Sonra o karizmatik yeşil V harfini görürsünüz. Yaygın olan, karşınıza çıkabilecek birkaç vegan sertifikası var. Bu sertifikalar ürünlerin hayvanlar kullanılarak elde edilen herhangi bir içeriğe sahip olmadığını gösterir. 

Bu sertifikasyonlardan ilki Avrupa Vejetaryen Birliğinin (EVU) V Label’ı. Türkiye Vegan Derneği EVU ve V-Label International’ın temsilcisi olduğundan bu logo karşınıza sıkça çıkabilir. Kendisini parlak sarı renginden ve bir ucu yaprak şeklinde olan V’sinden hemen tanırsınız. Ama dikkat: V Label sertifikası vejetaryen ürünlere de verildiğinden, ürünün vegan mı yoksa vejetaryen mi olduğu logoda ayrıca belirtiliyor. The Vegan Society Vegan Trademark ve Certified Vegan Logo ise Türkiye’de fazla karşıma çıkmıyor olsa da pekçok gıda ve kozmetik ürününün standardizasyonunu yapıyor. Bunlara benzeyen, farklı kuruluşların logolarıyla da karşılaşabilirsiniz.

Her gördüğünüz yeşil işarete kanmayın. Vejetaryen logoları sinsidir, vegan olanlara çok benzerler. Vejetaryen ürünlerin genellikle logolarında vejetaryen oldukları yazar. Bu, ürünün et, tavuk, balık gibi hayvanları doğrudan içermediği ancak süt, yumurta, balık yağı gibi hayvansal ürünler içerdiği anlamına gelir. Yani eğer bilmediğiniz bir logoyla karşılaşırsanız ürün içeriklerini hızlıca okumak iyi bir fikir.

“Cruelty free” yani zulümsüz ürünler, üretim aşamasında hayvanlar üzerinde test edilmemiş ürünlerdir. “Hayvanlar üzerinde test edilmek” denilince insanların aklına yanaklarına allık sürülmüş tatlı tavşanlar geliyordu. Ta ki Save Ralph yayınlanana kadar. Zulümsüz etiketlerinde genellikle tavşanlar yer alır. En sık karşılaşılanlar Leaping Bunny ya da PETA logoları. Kozmetik ve temizlik ürünlerinizi bu sertifikalara göre değerlendirebilirsiniz. Bazen bir markanın bir ürünü zulümsüz ve/veya veganken başka ürünleri böyle olmayabiliyor. Buna da dikkat etmek gerek. Ayrıca! Her zulümsüz ürün vegan, her vegan ürün zulümsüz değildir. Ne yazık ki…

Ya da ayakkabılık! En sevdiğiniz elbiseniz, yatak örtünüz ya da kolyeniz vegan olmayabilir. İçlerinde hayvansal materyaller bulunabilir. Deri ve kürkü elemek kolay ancak ipek, saten, inci, kaşmir gibi materyaller hayvanlardan elde edilir ve vegan değillerdir. Giysilerin etiketlerini incelemeyi öğrenerek ve hammaddelerini kontrol edebilirsiniz. 

Bunlar, herhangi bir sertifikası olmasa da hayvansal ürün içermeyen ürünlerdir. Vegan olma amacı taşımadan, öyle bir anda vegan oluvermişlerdir belki de. Günlük hayatta tükettiğimiz pek çok ürün kazara vegan olup sizi şaşırtabilir. Paketi ne olur ne olmaz, şöyle bir çevirip bakın derim.

Bu işaretlerin paketli ürünlerde belli standardizasyonları olsa da, gittiğiniz bir restoranda doğru kullanılmıyor olabilir. Vegan ve vejetaryenlik arasındaki fark bazen atlanıyor ve hayvan eti içermeyen ürünler aynı şekilde ifade ediliyor. Emin olamadığınız durumlarda servis görevlilerine yiyeceklerin içeriklerini net olarak sormaktan çekinmeyin. Çok zorda kalırsanız alerjiniz olduğunu söyleyebilirsiniz de. Sonra da incelikleri ve vakitleri için çok teşekkür edin tabii.