Online Terapi: Güvenli ve Etkili mi?

Terapiye gidenler bilirler, bundan beş yıl öncesine kadar yüz yüze terapi seansları daha çok tercih ediliyordu. Danışanlar, şehirlerindeki terapiste ulaşmak için yol kat ediyor, programlarını buna göre ayarlıyordu. Artık bu süreç daha rahat bir şekilde gerçekleşiyor. Hem danışan hem terapist için zaman ve mekan kısıtlamaları olmadan, bir tıkla bulunduğunuz yerden terapi alabiliyorsunuz. Durum böyle olunca, ruh sağlığı desteği almak hiç olmadığı kadar kolay, erişilebilir ve popüler hale geldi. 

Hatırlar mısınız? Eskiden biri terapi aldığını söylediğinde karşısındaki kişi hemen “Acaba ne derdi var?” diye düşüncelere dalardı. Ancak pandemi sonrasında online terapinin yaygınlaşmasıyla birlikte, terapi almak toplumda çok daha “normalleşti”. Hatta terapi almayan insanlara “Terapi almalısın.” diyenlerin sayısı arttı.

Bu yazıyı hazırlarken yurt dışında online terapi üzerine yazılanlara bakınıyordum. Derken ipin ucu biraz kaçtı ve kendimi terapi deneyimleri hakkında konuşan yabancı bir grup insanın olduğu bir forumda gezinirken buldum. İyi ki de bulmuşum! Şu yorum ilgimi çekti:

“Geçen gün online terapi seansında başıma gelen bir olayı paylaşmak istiyorum. Terapistimle konuşurken bir anda odasının kapısı çarptı. Bu ses beni çok tedirgin etti çünkü odada başka birinin olabileceğini düşündüm. Hatta, biri dinliyordu ve fark edilince kapıyı çarpıp çıkmış gibi hissettim. Terapistim böyle düşünmemi engellemek için kapının rüzgârdan dolayı çarptığını belirtti. O an ne diyeceğimi bilemedim ama seans boyunca bu düşünce aklımdan çıkmadı. Sizce bunu terapistime açıkça sormalı mıyım, yoksa abartıyor muyum?”

Öncelikle, evet, açıkça sormalısın! Bu gibi örnekler, online terapide güvenilirlik ve güvenlik algısının ne kadar hassas olduğunu gösteriyor. Danışanların ve terapistlerin bazı çekinceler yaşaması oldukça doğal ama bunları minimize etmek için bazı gerekli stratejilerin takip edilmesinde fayda var.

1. Eğer bir online terapi uygulaması kullanıyorsanız, bu uygulamanın sizin gizliliğinizi ve kişisel verilerinizi koruduğundan emin olun. 

2. Uygulamadan bağımsız olarak online terapi yapan bir psikolog ile görüşüyorsanız terapistinizin kullandığı platformun güvenli olup olmadığını sorabilirsiniz. 

3. Psikologlar, seans yaptıkları ortamın sessiz ve yalnız olmasından sorumludur. Güvenilirliği artırmak için terapistinizden seans sırasında kulaklık kullanmasını rica edebilirsiniz.

4. Gizlilikten sadece psikolog değil, danışan da sorumludur. Kalabalık bir ortamda seansa girmek verimli bir süreç geçirmenizi zorlaştırabilir. Kendinizi rahat ifade edebileceğiniz bir ortamda olmanız hem psikoloğunuzun hem sizin gizliliğinizi korumak için oldukça önemli.

Bana göre, coğrafi engelleri aşması. Özellikle uzak yerleşim yerlerinde yaşayan ve terapi hizmetine ulaşmakta zorlanan kişiler için büyük bir kolaylık sağlıyor. Eskiden küçük şehirlerdeki insanlar, “laf olur” korkusuyla bulundukları yerdeki psikologlara gitmeye çekinirlerdi. Bu durum hala yaşanıyor olsa da eskisi kadar yaygın değil. Online terapiler sayesinde artık psikologlara bir “tık” ile ulaşılabiliyor. Ancak, ulaştığınız psikoloğun yetkinliğinden emin olmayı da unutmamak gerek!

Danışanlarımı kimi zaman yüz yüze görüyor, kimi zaman onlarla online terapi aracılığıyla bağlantı kuruyorum. Kişisel olarak, etkililik açısından iki terapi yöntemi arasında pek bir fark görmüyorum. Bilimsel araştırmalar da bu görüşümü destekliyor.

2022 yılında yapılan ve 931 katılımcıyı içeren sistematik inceleme, online terapi ile yüz yüze terapi arasında etkililik açısından farkı olmadığını, danışanların iyileşme süreçlerinde anlamlı bir fark bulunmadığını gösteriyor. 2022 yılında 11.854 katılımcıyla yapılan başka bir inceleme de bu sonuçları destekliyor.

Demek ki ister ekran başında ister terapi odasında olun, değişim yolculuğunuzda başarıya giden yol açık! Önemli olan, terapi sürecinde kendinizi güvende ve rahat hissetmeniz. Kendinize en uygun yolu seçmeniz, bu sürecin verimliliğini artırır ve en iyi sonuçları elde etmenize yardımcı olur.